Bitwa pod Grunwaldem część 1 tło historyczne
2018-04-27

Bitwa pod Grunwaldem. Jedna z niewielu bitew (i dat) w historii Polski, którą zna naprawdę każdy. Jednocześnie jest to jedno z największych starć zbrojnych w średniowieczu i początek końca Zakonu Krzyżackiego. 15 lipca 1410 roku na mazurskich polach w okolicach Stębarku i Grunwaldu starło się według różnych szacunków od 56 do 81 tys. żołnierzy z całej Europy.
Wielka Wojna z Zakonem Krzyżackim
Krzyżacy od końcówki XIII wieku byli solą w oku Polski. Pod pozorem chrystianizacji zagarniali nasze ziemie. Umacniali się, zagospodarowywali i podbijali Prusy, Inflanty, Litwę. Polscy władcy stawiali im opór zbrojny (np. w bitwie pod Płowcami 1331) i dyplomatyczny (np. w czasie spłacenia Jana Luksemburskiego przez Kazimierza Wielkiego) ze zmiennym szczęściem. W 1407 roku Wielkim Mistrzem został Ulrich von Jungingen, mimo ostrzeżeń poprzedniego mistrza (a prywatnie brata) Konrada. Ulrich miał agresywne podejście do rządów. Inwestował w wojsko, fortyfikacje. Za bezcen sprzedał też Gotlandię, aby skupić wysiłki tylko na jednym froncie. Pretekstem do wypowiedzenia wojny Polsce była odmowa zachowania neutralności przy powstaniu na Żmudzi. W odwecie wojska krzyżackie zajęły Kujawy, ziemię dobrzyńską i Wielkopolskę. Kujawy i Bydgoszcz udało się odbić. W średniowieczu zimą nie prowadzono działań zbrojnych, więc zawarto rozejm do czerwca 1410 roku. Teoretycznie warunki były korzystniejsze dla Zakonu. Jednak Jagiełło nie próżnował i doskonale przygotował się do "przyszłego sezonu".Przygotowania do bitwy pod Grunwaldem
Władysław i Witold podjęli działania dyplomatyczne - udowadniali krzyżackie oszczerstwa, wyjaśniali propagandę, posłowali do papieża, szukali sojuszników, podkupywali najemników. Oprócz tego na szeroką skalę prowadzili działania militarne i aprowizacyjne. Wydawać by się mogło, że prowadzenie wojny w tym okresie to tylko bitwy i wojowanie mieczem. Tak naprawdę była to skomplikowana operacja logistyczna. Kilkadziesiąt tysięcy ludzi, których należało codziennie wyżywić. Różnice w tempie poruszania się oddziałów, armat i taborów, które trzeba było uwzględnić podczas planowania przemarszów itp. Przez całą jesień i zimę urządzano wielkie polowania i zbierano długoterminową żywność. W całym królestwie gromadzono zapasy - wędzone i solone połacie dziczyzny, zwierząt hodowlanych, ryb rzecznych oraz zapasy zboża. Jeśli dodamy, że używana do konserwacji mięsa - sól była na wagę złota, prowadzenie wojny nie było zadaniem ani łatwym ani tym bardziej tanim. Kuźnie pracowały pełną parą, tak aby każdy wojownik miał jak najlepszy ekwipunek. Zbrojownie zapełniały się wszelkiej maści kolczugami, pancerzami, elementami zbroi, mieczami, toporami i tarczami. Trzeba przyznać, że uzbrojenie polskiej armii w niczym nie ustępowało wyposażeniu oddziałów krzyżackich, wśród których stawili się najlepsi rycerze z całej Europy Zachodniej.Most pontonowy pod Czerwińskiem
Kolejnym elementem, który przesądził o późniejszym zwycięstwie był most pontonowy. Nie był to pomysł nowatorski, ponieważ kilka lat wcześniej Konrad Kyeser wydał traktat “Bellefortis”, w którym dokładnie opisał taką technologię. Jednak to Jagiełło ją wykorzystał, podczas gdy przeciwnicy nie mieli nawet świadomości takich rozwiązań. Słynny most przypominał ogromne klocki Lego. Wcześniej zamówiono ściśle określone elementy, które miały pasować do siebie niezależnie od kolejności układania. A to wszystko bez linijek i mierników laserowych. Gdy Krzyżacy czekali na zamku w Świeciu, gdzie znajdował się bród przez Wisłę, wojska polskie przeprawiły się pod Czerwińskiem. Wyobraźmy sobie ogrom tego przedsięwzięcia:- 500 m długości
- 3,5 m szerokości
- 150 płaskodennych łodzi o wymiarach 5m długości, 1,5 m szerokości i 1 m wysokości
- 400 kotwic
- 18 tys. jazdy
- 4 tys. piechoty
- 30 armat
- 8 tys. wozów

Źródła i ciekawe strony:
- Muzeum Grunwaldu http://muzeumgrunwald.fbrothers.com/
- Organizatorzy Dni Grunwaldu i inscenizacji http://www.grunwald1410.pl
- Ochmański J., Władysław II Jagiełło, wyd. Ossolińskich, 1990
- Długosz J., Roczniki
- seria Sensacje XX wieku, Wołoszański, odcinek Bitwa pod Grunwaldem
- dane techniczne mostów pontonowych https://holicin.livejournal.com/9483273.html [data dostępu 25.04.2018.]
- obrazek wyróżniający pochodzi z: Jan Matejko "Bitwa pod Grunwaldem" [CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons, zdjęcie zrobione przez Mathiasrex, Maciej Szczepańczyk
Pokaż więcej wpisów z
Kwiecień 2018